Jaargang 123 (2023) – Aflevering 1

Artikelen

Luc Devliegher (†)

Het West-Vlaamse molenpatrimonium

5-9

Dit artikel handelt over de verplaatsing van een molen uit Waregem naar Huise en uit Houtave naar Wannegem-Lede.

Koenraad Vandenbussche

Akkerzieken in Woumen (1629-1631)

10-16

In 1629 vroegen akkerzieken uit Woumen om de oude regeling voor lepralijders in het Brugse Vrije weer in ere te herstellen. Dat was een zeer laat spoor van deze ziekte in de regio. De werking van de lazarie in Koekelare was al rond 1580 stilgevallen.

Brecht & Rony Fevery

Het receptenregister van Karel De Wolf in de periode 1913 tot 1925: een inkijk in de apotheek ‘De Cleynen Thems’

17-35

Er wordt aan de hand van het receptenregister van 1913 tot 1925 een beeld geschetst van apotheek Den Cleynen Thems. De bekende volkskundige Karel De Wolf was er apotheker.

Kristiaan Dillen

Prudens Verduyn en de schipbreuk van de Bruxelles in 1897

36-52

Torhoutenaar Prudens Verduyn werd bekend als auteur van een geschiedenis van Wenduine, waarbij hij niet te controleren bronnen gebruikte. Ook voor zijn historisch werk over Torhout werd hij van geschiedenisvervalsing beschuldigd. Als overlever van de scheepsramp van de Bruxelles in 1897 publiceerde hij daarover veertig jaar later een brief in De Dag, die in dit artikel op zijn historische correctheid wordt onderzocht.

Johan R. Boelaert

De Brugse vermaning tegen medische “schandalen” gepleegd door dominicanen, 1336

53-57

Over het verbod op het beoefenen van de geneeskunde door de predikheren. In Brugge werd dat enkel toegelaten als ze voordien als leek een licentie in de medische wetenschappen hadden verworven en de toelating van de provinciale prior hadden gekregen.

Andries Van Den Abeele

De eerste Gezelleherdenking in Brugge, 1924

58-62

De plaatselijke Davidsfondsafdeling organiseerde deze eerste viering. Er was ook een prijskamp aan verbonden voor de jeugd, die 250 inzendingen kreeg.

Guido Rappé

Uit het verleden van onze Vlaamse vissers: een bespreking van Vissen in het verleden: 500 jaar Vlaamse zeevisserij

63-69

Gilbert Tournoy

Drie bijdragen van Jeremias Bastingius in Alba Amicorum van tijdgenoten

70-82

De Alba Amicorum betroffen deze van Herman Pricker (1575), Petrus de Ponder (1577) en Daniël van Vlierden (1593-94).

Koenraad Vandenbussche

Ghekieres in Montana

83-87

In 1913 kwam de Desselgemse missionaris Victor De Brabandere – hij had in de VS de familienaam Day aangenomen – naar België om migranten te rekruteren om zich in Montana te vestigen. Een groep van 70 mensen, vooral West-Vlamingen, ging op de oproep in en stichtte er de katholieke kolonie Belgian Hill.

Jean Luc Meulemeester

(West-)Vlamingen in Haarlem: twee interessante tentoonstellingen over de ‘nieuwkomers’

88-96

Veel (West-)Vlamingen trokken na 1585 naar Haarlem en werden er vooral actief in de textielsector.

Frans Debrabandere

West-Vlaamse werkwoorden op -ieren

97-100

Aan bod komen de werkwoorden ajieren, bajieren, brankieren, kalangieren, lazieren, mankieren, palieren, riskieren en verdimmelieren.

Daniël De Clerck

Nicolaus Rommel, een uitmuntend rechtsgeleerde in het Brugse Vrije in de zeventiende eeuw

101-112

Deze in Brugge geboren gerechtsgeleerde was in dienst van het Proosse en het Brugse Vrije. Hij werd na de Vrede van Münster betrokken in de grensonderhandelingen met de Verenigde Provinciën. Hij zorgde ook voor een duiding bij het graf van Jacob van Maerlant in Damme in een poging om er de Uilenspiegelverering te beëindigen.

Géry E. Capon

Het belezen van een betoverde woning in Leke in 1792

113-115

Over geweldpleging van Isabelle Wandels en haar zonen Jan en Joseph Beernaert tegen de arme vrouw Pieternelle Mansy die ze beschuldigden van tovenarij.


Mengelmaren

Nederlandse plaatsnamen in Frans-Vlaanderen (Wido Bourel) 117-118. – Gif mo goaze (Koenraad Vandenbussche) 118-119. – Strafbedevaart tonser vrauwe ten roeden leeuwe (Peter De Baets) 119-120. – Een beul met slappe armen (Ronny Debbaut) 123-124.

Ghekieres in Montana (Koenraad Vandenbussche) 83-87. – Priester-dichter Jan Baptist de Pape (Peter De Baets) 116-117. – Heuglé, schrijver van tariefboeken (Peter De Baets) 120-122. – Sinksenbruidfeest (Jan Huyghe) 123. – Cristobal de San(c)totis (Peter De Baets) 124-125.

Boekbesprekingen

Lieven Denewet, West-Vlaams open molenerfgoed in 2022 (Jaarboek Koninklijke West-Vlaamse Gidsenkring, 2022 | Jubileumnummer Molenecho’s, 50 (2022) 3-4) (Luc Devliegher †) 5-9. – Ann-Katrien Lescrauwaet, Jan Parmentier en Ruth Pirlet, Vissen in het verleden: 500 jaar Vlaamse zeevisserij (Guido Rappé) 63-69. – Frans Debrabandere, Nederlandse plaatsnamen in West-Vlaanderen extra muros (Wido Bourel) 117-118.

In memoriam

Dirk Van Lierde (1949-2023) (LV) 120. – Luc Devliegher (1927-2023) (Ludo Vandamme) 125.

Kleine verscheidenheden uit Vlaamse bronnen

Vaclage. – Waescure. (Peter De Baets en Jan Van Acker), 126

Vraagwinkel

Clippelen van haensvoghels. – Johannes Hake. – Kasteel in de Meetkerkse Moeren. – Van Uden in Biekorf. – Vrije Socialistische Volksbibliotheek Poperinge. – Mate van waetervalle. – Kroning Karel V. – Sturtebard. – Renegaten. – Hortensia. – Een open graf, 127-128