Jaargang 122 (2022) – Aflevering 3

Artikelen

Dirk Van Lierde

Torhoutenaar Charles Moke, pionier van de koffieteelt in Brazilië, deel 1

257-275

Voor zijn Braziliaanse avontuur verbleef Charles Moke (1778- 1831) vier jaar in Amerika, mislukte zijn firma Charles Moke et cie in Londen en werd hij na studies in Leiden in 1807 dokter in Vlissingen om in 1810-11 naar Brugge te verhuizen.

Karel Platteau

Streuvels en de dichters in Biekorf

276-2836

De auteur kadert een kritische brief van Stijn Streuvels over een gedicht van ene Jan Palfijn in Biekorf uit 1937. Jan Palfijn was een pseudoniem voor de Ingooigemse dokter Proper De Doncker, rond wie naar aanleiding van een oorlogsherdenking in 1928 een rel ontstond. Het kostte de Ingooigemse onderpastoor Hector Speybrouck zijn functie in het dorp.

Peter De Baets

Het natuurhistorisch kabinet van Paret te Sas-Slijkens (1818-1859)

284-293

In zijn herberg De Admirael hield Louis Paret een natuurhistorisch kabinet met opgezette dieren, skeletten, vlinders, schelpen en mineralen. Zijn verzameling was vooral gekend voor zijn collectie walvisachtigen en genoot een grote faam. De koninklijke familie was er regelmatig te gast.

Marc Carlier

Karel Willem Kronenberger (1807-1866), een Hollandse talenknobbel aan het Brugse atheneum

294-308

Karel Willem Kronenberger vertrok in 1827 als onderwijzer van Den Haag naar West-Vlaanderen, waar hij achtereenvolgens in Brugge, Egem, Wakken, Aardenburg en weer Brugge actief was. Daar opende hij in 1831 een kostschool en werd in 1837 leraar Duits, en later ook leraar Engels, aan het atheneum. Zijn zoon Théodore werd eveneens taalleerkracht in Brugge.

Luc Devliegher

Het Lam Gods te kijk

309-318

Over de geschiedenis en de restauratie van het schilderij met speciale aandacht voor het kwatrijn dat geschilderd is op de onderste lijsten van de zijpanelen.

Jan Van Acker

De gewone inkomsten van de Veurnse hoogbaljus in 1510

319-325

Antoon van Gistel, heer van Geluwe en Pestrieu, werd hoogbaljuw van Veurne in 1509. De rekeningen die hij de daaropvolgende jaren indiende, waren zeer uitgebreid en gedetailleerd,. Zij boden een zeldzaam overzicht van al zijn gewone ontvangsten.

Filips Benoit

Kunstschilder Denis Calvart (ca. 1540-1619)

326-331

Denis Calvart was een Antwerps kunstschilder. Hij was een achterkleinkind van Kortrijkzaan Jan Callewaert.

Frans Debrabandere

West-Vlaams verlaan: een woord dat Van Dale nog steeds niet verstaat

332-333

Verlaan is het voltooid deelwoord van het werkwoord verladen, dat overbelast, druk bezet betekent.

Koenraad Vandenbussche

Het opstellen van een omloper in de watering van Kamerling Ambacht (1467)

334-338

Over de voorwaarden die landmeter Ghijsebrecht Hyssone moest naleven bij het opstellen van deze omloper.

Johan R. Boelaert

De Brugse chirurgijn die het volle vertrouwen genoot van Margaretha van Oostenrijk

339-344

Het betreft Pieter de Meestre (Pierre Desmaistres) die geregeld door de aartshertogin werd geconsulteerd.

Patrick Arnou

Een wonderbaarlijke genezing te Beernem in 1894

345-350

De vrouw van molenaar Karel Musschoot, Euphrasie Van Haecke, werd genezen van kortademigheid dank zij een tisane van de Amerikaanse sekte Shakers.

Jean Luc Meulemeester

Een nieuw schilderij in het oeuvre van de Bruggeling Paul de Cock

351-358

Het betreft het schilderij van het Laatste Avondmaal boven het barokke H.-Sacramentsaltaar in de zuidelijke zijbeuk van de Brugse O.-L.-Vrouwkerk.

Gaston Demarée

De sware en groote aertbeving van 4 april 1640

359-367

Een opsomming van vermeldingen in eigentijdse bronnen over deze speciale gebeurtenis.

Ronald Van Belle

De grafzerk van Liisbette van der Bie[st?] († 1481) in de Sint-Amanduskerk in Ingelmunster

368-372

Bij de aanleg van vloerverwarming in de kerk van Ingelmunster in 2018 werd een fragment van een grafzerk ontdekt. De auteur ontcijferde de deels beschadigde opschriften en gaf zijn opinie over datering en iconografie.

Mengelmaren

Vieren in Damme (LV) 325. – Met de duuv’n in de stoppels (Filip Vandevyvere) 375-376. – In vitris in Roeselare (LV) 376. – 17de-eeuwse perkamentrollen (Koenraad Vandenbussche) 377. – Langs Vlaamse wegen (LV) 377-378. – Het portret van Auguste Wieland (1756-1833) door kunstschilder Emile Bulcke (1875-1963) (Willy Dezutter) 378-380. – Brugse boekbanden in Tallinn (LV) 380.

Beantwoorde vragen

De familienaam Fimbrij (Koenraad Vandenbussche, m.m.v. Ronny Debbaut en Pol Declercq) 373-375.

Boekbesprekingen

Johan Strobbe (curator) & Peter Malisse (red.), In Vitris: glasramen uit de Nederlanden – collectie Joost Caen (LV) 376. – Dirk Callewaert, Langs de Maalse Steenweg & Langs de Moerkerkse Steenweg en zijstraten (LV) 377-378. – Liia Ribane, Tallinner Bucheinbände zu Beginn der frühen Neuzeit (LV) 380.

Kleine verscheidenheden uit Vlaamse bronnen

Spigelje. – Stackytsen. – Stapel. – Stinken als een prye. – Stroowisp. (Peter De Baets en Jan Van Acker), 381-382

Vraagwinkel

Joannes Tourout. – Roofdag. – De Blinde Ezelstraat. – De Slype Find. – Groote croppen. – Viermaal twintig. – Ridderslag. – Zeeschepen in de Verse Vaart. – Gescheiden badstoven, 383-384